Altı ay geçmeyen yorgunluk hasta ediyor

Stres, iş yoğunluğu, çocuklar derken bir türlü dinlenemiyor, saatlerce uyumanıza rağmen sabah yataktan kalkamıyor musunuz? Ve bu şikayetleriniz altı aydan uzun süredir mi devam ediyor… O zaman tehlike çanları sizin için çalıyor. Kronik yorgunluk sendromuna yakalanmış olabilirsiniz. Kadınların yüzde 30’u, erkeklerin ise yüzde 19’u bu hastalıkla mücadele edilyor. Kronik yorgunluk sendromu olan hastaların dörtte biri işsiz kalıyorAraştırmalara göre, modern insanın vücuduyla ilgili şikayetlerinin başında sürekli ‘yorgunluk’ hissi geliyor. Yoğun çalışma, şehir hayatının stresi, uyku problemi gibi sebeplerle hissedilen yorgunluk, kolayca gelip geçiyor. Peki ya kronik hale gelen yorgunluk hissi? Büyük şehirlerde yaşayan insanların daha sık yaşadığı ve pek çok ciddi hastalığın habercisi olabilecek yorgunluğun çözümü için artık bir klinik var. Prof Dr. Ayşe Altıntaş ve ekibi tarafından kurulan Akaretler’deki Yaşasın Hayat Kliniği Yorgunluk Tanı ve Tedavi Merkezi, ‘yorgunluk’ şikayetlerini inceliyor ve tedavi ediyor. Prof. Dr. Ayşe Altıntaş, hangi nedenden kaynaklanırsa kaynaklansın, günümüzde yorgunluğun, en sık rastlanan yakınmalardan biri olduğunu söylüyor: “Kişilere göre değişkenlik gösteren yorgunluğun hastalık olarak tanımlanması kolay değil. Ancak şunu biliyoruz ki Amerika’da polikliniklere başvuran hastaların yüzde 20’sinin yorgunluk yakınması olduğu tespit edilmiş. Amerika’daki Aile hekimleri yılda 10-15 milyon kişiye yorgunluk yakınması ile poliklinik yapmış. Fransa’da yapılan bir araştırma sonucunda; yaklaşık iki 2 Fransız’dan biri, son 12 ay içinde bir ya da bir haftadan fazla süreyle yorgunluk çektiğini belirtmiş. Bu kişilerin dörtte birinde yorgunluk yakınmasının, bir hastalığın belirtilerinden biri olduğu anlaşılmış. Dünyadaki bu rakamlara rağmen Türkiye’de bir yorgunluk kliniği yoktu. Merkezimiz bu alanda Türkiye’de bir ilk.” Peki yorgunluk kişiden kişiye değişiyorsa, yorgunluk hastası olup olmadığımızı nasıl anlayacağız? Bu soruyu Prof. Dr. Altıntaş şöyle yanıtlıyor: “Kronik yorgunluk sendromu (KYS)”, yatak istirahati ile düzelmeyen, fizik ve mental aktivitelerle daha da kötüleşebilen nitelikte bir yorgunluk yakınmasının ön planda bulunduğu, kompleks bir hastalıktır. Uzun ve yorucu bir günün sonrasında, doyurucu bir uyku ile ertesi sabah yeni güne tam bir enerji ile ve tazelenmiş olarak başlayabiliyorsak sorun yok demektir. Bunun tersi durumlar ise tehlikeyi işaret eder. Ayrıça kilo kaybı, çarpıntı, iştah bozuklukları, isteksizlik, boğaz ağrısı kısa-dönem bellek ya da konsantrasyonda bozulma, kas ağrısı, yeni gelişen-farklı özellikler taşıyan baş ağrısı, dinlendirmeyen uyku, egzersiz sonrası 24 saatten uzun süren kırgınlık şikaletlerinden dört ya da daha fazlası yorgunluğunuza eşlik ediyorsa bir doktora gitmeniz gerekiyor. Amerika’da kronik yorgunluk sendromu teşhisi konması için hastanın 6 aydır bu durumda olması gerektiği belirtilirken, İngiltere’de bu süre 4 ay ile sınırlandırılmıştır.” Kronik yorgunluk sendromunun, kadınlarda erkeklere oranla 1.5 kat daha fazla görüldüğünü belirten Prof. Dr. Ayşe Altıntaş, “Yorgunluk sendromuna, sosyo ekonomik düzeyi düşük olan kişilerde daha sık rastlanıyor. Çünkü bu kişiler daha çok bedensel güç gerektiren işlerde çalışıyor. Gelir düzeyleri düşük olduğu için beslenmeleri de düzensiz. Vitamin eksiklikleri, kansızlıklar olabiliyor, depresyonlar kolaylaşıyor” diyor. “Hayır” demeyi öğretiyoruzHastalığın erişkinlerde, 30-40 yaş insanlarda görüldüğünü ifade eden Ayşe Altıntaş tedavi sürecini şöyle anlatıyor: “Kliniğimize gelen hastalar; aile hekimi, dahiliye, nöroloji, beslenme uzmanı ve psikolog tarafından değerlendiriliyor. Geçirdiği hastalıklar, aile özellikleri, sosyal ve çalışma koşulları irdeleniyor. Ek testlere gerek duyuluyorsa bunlar yapılıyor.”Tedavi sürecinin hastadan hastaya değiştiğini belirten Ayşe Altıntaş, kronik yorgunluk sendromunu kökten çözen mucizevi bir tedavi yöntemi olmadığını söylüyor: “Bu hastalık uzun süreli olabiliyor. Hastalık bir süre düzeldikten sonra tekrar nüksedebiliyor. Hastanın herhangi bir organik rahatsızlığı yoksa bu durumda ilaç tedavisinden çok destek tedavilerle hastanın hayatını düzenliyoruz. Hastaya gününü daha iyi organize etmesini, çok fazla sorumluluk altına girmemesini, ‘Hayır’ demeyi öğrenmesini, tatillerde dinlenmesi gerektiğini hatırlatıyoruz ve yaşamını yeniden organize ediyoruz. Hastanın günlük aktivitelerini en önemlisinden en önemsizine doğru sıralamasını istiyoruz. Ayrıca dengeli beslenmenin önemini anlatıyoruz.” Yorgunluğun psikolojik olarak da tetiklenen bir durum olduğunu ifade eden Ayşe Altıntaş, “Kronik yorgunluğu olan insanlar dinlenmekle toparlanamazlar ve ilk olarak aktivitelerini azaltırlar. Arkadaşlarıyla görüşmezler. Bir süre sonra da evden çıkamaz hale gelirler. Amerika’da yapılan araştırmalara göre kronik yorgunluk hastalarının dörtte bir işsiz kalıyor. Depresyon tedavilerinde olduğu gibi kronik yorgunluk tedavisinde de kişilere fiziksel aktivite öneriyoruz. www.yasasinhayat.orgAlkol ve kafeinli içeceklerden uzak durunn Sigara içindeki nikotin nedeniyle yorgunluğa yol açan bir madde. n Alkol akşamları alındıktan sonra rehavet ve gevşeklik veren bir içecek. Ama uyku kalitesini bozarak yorgunluğa yol açabiliyor. n Kafeinle ilgili aslında hepimizin yanlış bir yargısı var. Sabahları uykumuzu açsın diye içtiğimiz kahve önce bir uyarıcı gibi etki edip ardından yine uyku kalitesini bozarak -özellikle aşırı tüketimi- yorgunluğa neden oluyor. n Şekerli yiyecekleri aşırı miktarda tüketmeyin.YORGUNLUK ŞİDDET ÖLÇEĞİ YORGUNLUK ŞİDDET ÖLÇEĞİ1- Yorgun olduğumda motivasyonum azalır. 2- Egzersiz beni yoruyor.3-Kolay yorulurum.4-Yorgunluk fiziksel fonksiyonumu etkiler. 5-Yorgunluk benim için sık sık problemlere neden olur.6- Yorgunluğum fiziksel fonksiyonumu sürdürmemi engeller. 7- Yorgunluk belirli görev ve sorumluluklarımı yerine getirmeyi etkiler.8- Yorgunluk, beni yetersiz bırakan en önemli üç şikayetten biridir.10- Yorgunluk, iş, aile ya da sosyal yaşantımı etkiler.Puanlama:Kesinlikle katılmıyorum: 1, katılmıyorum: 2, katılmama eğilimindeyim: 3, kararsızım: 4, katılma eğilimindeyim: 5, katılıyorum: 6, kesinlikle katılıyorum: 7Toplam puan 36 ve üzerinde ise hastanın yorgunluğu ciddi boyuttadır.(Lauren B. Krupp tarafından oluşturulan bir ölçektir.)Vatan