Tam 21 yıl aradan sonra Bob Dylan, ikinci kez İstanbulda. Müziği, zihinleri ve dünyayı değiştiren adam, 31 Mayıs Pazartesi akşamı Cemil Topuzlu Açık Hava Tiyatrosunda tüm serinkanlılığıyla karşımıza dikilecek.
1988 yılında Bob Dylan, Rock And Roll Hall Of Fame tarafından Rock and roll çağının baş şairi ve modern zamanların en üstün bestecisi, söz yazarı ve şarkıcısı ilan edildiğinde Bruce Springsteen onun için şu yorumu yapıyordu: Elvis bedenlerinizi özgür kıldı, Bob ise zihninizi.
1997de dönemin ABD Başkanı Bill Clinton, Beyaz Sarayda ona Kennedy Center Onur Ödülünü sunarken şöyle diyordu: O benim jenerasyonum üzerinde diğer tüm sanatçılardan daha büyük bir etki yaptı. Sesi ve sözleri her zaman kulağa hoş gelmiyordu ama Bob Dylan zaten kariyeri boyunca hiçbir zaman insanları memnun etmeyi amaçlamadı. O huzuru bozdu, güçlüler üzerinde rahatsızlık yarattı.
Bob Dylan, folk ve blues kalıplarıyla örülü müziğini, zengin dil, yoğun imgeler, şaşırtıcı metaforlar ve yenilikçi müzikal tarzlarla derinleştirdi. Amerikan yargı sisteminden ırkçılığa pek çok politik konunun yanı sıra, çılgına dönmüş bir dünyadan, aşktan, savaştan, seksten, inançtan, hayata dair hemen her şeyden dem vurdu. The Times They Are A-Changinden One More Cup Of Coffeeye, A Hard Rains A-Gonna Falldan Like A Rolling Stonea yaptığı binlerce ölümsüz şarkıyla hem müziği, hem zihinleri hem de dünyayı değiştirdi. Kimileri için bir dahi, kimileri içinse peygamberdi. Ama o 2004te yayınladığı Chronicles adlı günlüklerinde kendisine yakıştırılan sıfatlar için şöyle söylüyordu: Aktör Tony Curtis bir defasında bana şöhret olmanın kendi başına bir meslek olduğunu söylemişti. Ve son derece haklıydı… Bugüne kadar pek çok farklı sıfat yakıştırıldı… Efsane, ikon, enigma (benim favorim Avrupai giyinen Budaydı)… Bu tür sıfatlar saf ve zararsızdı. Ama bir de peygamber, mesih, kurtarıcı gibileri vardı ki, bunlar taşımak için fazla ağırdı.
Geçen hafta 24 Mayısta 70 yaşından gün alan müzisyen Bob Dylan, 50 yılı aşkın müzikal kariyeri boyunca yaptığı şeyi yapmaya devam ediyor. Ona yakıştırılan sıfatların hepsine sırtını dönüp şarkılar yazıp söylüyor. Ve 70 yaşının ilk konserini de Türkiyede vermeye hazırlanıyor. Tam 21 yıl aradan sonra 31 Mayıs, Pazartesi günü, tekrar İstanbulda, Cemil Topuzlu Açık Hava Tiyatrosunda gitarını ve armonikasını çalıp şarkılarıyla zihnimizi özgür kılacak. Heyecan dorukta; ne de olsa, bundan 3 yıl önce bir röportajında kariyerimde henüz yolun yarısındaymışım gibi hissediyorum diyen rock müziğinin en karizmatik, bilge ve otantik adamının hala söyleyecek çok sözü var!
DYLANI DYLAN YAPAN 15 ŞEY
1Adını Galli şair Dylan Thomasa olan sevgisi nedeniyle Bob Dylan olarak değiştiren Robert Allen Zimmerman, Yahudi bir ailenin çocuğu olarak 24 Mayıs 1941de Duluth, Minnesotada dünyaya geldi; Hibbingde büyüdü. Çocukken hayali askeri okula gitmekti ama Woody Guthrieyi dinleyince hayatı değişti. 10 yaşında gitar, 15inde armonika çalmayı öğrenen Zimmerman, lise yıllarında Golden Chords adlı bir grup kurarak müzik yapmaya başladı.
21959 Minnesota Üniversitesine girip sanat okumaya başladı ancak daha ilk yıldan sanat hakkında kendi bildiğini okumaya karar verdi. Müzik dersinden D+ alan Zimmerman okulu bıraktı, kafelerde çalıp söylemeye girişti. Yeni ismini de seçmişti: Bob Dylan.
31961de ölüm döşeğindeki idolü Woody Guthrieyi ziyaret etmek üzere New Yorka giden Dylan burada Rimbauddan Brechte, Ginsberg gibi Beat kuşağı yazarlarından güncel meselelere her konuda bulduğu her şeyi okumaya ve bir yandan da çeşitli mekanlarda çalmaya girişti. Cool ve aksi tavırlarının da beslediği karizmasıyla New Yorkta kendi dinleyici kitlesini yarattı. New York Timesın müzik eleştirmeni Robert Sheldonın hakkında yazdığı övgü dolu eleştirinin ardından, Columbia Records ile albüm anlaşmasını imzaladı.
4Folk ve blues standartlarından oluşan ilk albümünün ardından Dylan asıl bombayı 1963te, tamamı kendi şarkılarından oluşan ikinci albümü The Freewheelin Bob Dylan ile patlattı. Protest şarkıların öne çıktığı albümün yıldızları Blowing In The Wind ve A Hard Rains A-Gonna Fall aynı yıl pek çok ünlü isim tarafından coverlandı. Blowin in the Windin Peter, Paul & Mary coverı listelerde 2 numara olunca Dylanın ismi de parladı.
5ynı yıl Dylan, Blowing In The Windi coverlayan popüler folk şarkıcısı Joan Baez ile konserlere çıkmaya başladı. İkilinin ünlü aşk hikayesi de böyle filizlendi.
6 1963te Dylan, insan hakları savunucusu olarak muhalif kimliğiyle sahnedeydi. Martin Luther King Jrın Washingtonda ünlü Bir hayalim var konuşmasını yaptığı yürüyüşte o da şarkılarını söylüyordu. Blowing In The Wind insan hakları hareketinin sembollerinden biri olurken Dylan pop şarkılarının ciddi anlamlar taşıyabileceğini dünyaya gösteriyordu.
71964 tarihli daha sofistike ve politik albümü The Times They Are A-Changin ise milyonlar tarafından kucaklandı, şarkı Amerikanın ilk kültürel savaş karşıtı hareketini ortaya koydu. Gücün artık yeni neslin eline geçtiğini söyleyen The Times They Are A-Changin değişimin, Dylan da Amerikadaki başkaldırının sembolü haline geliyordu.
8Dylanın kariyeri 1965te zirve noktasına ulaştı. Highway 61 Revisited albümü, rockn roll albümleri listesinde ilk 10a girerken Dylana ilk rock ozanı sıfatını kazandırıyordu. 66 tarihli başyapıtı Blonde on Blonde ise dünya çapında 10 milyondan fazla satıyordu. Highway 61 Revisited albümünün singleı Like a Rolling Stone, Dylanın hem şarkı söylemek için güzel bir sese gerek olmadığı, hem de pop şarkılarının 3 dakikadan uzun olabileceği iddialarını ortaya koyuyordu. Nitekim Dylan iddiayı kazandı; Like A Rolling Stone listelerde 2 numara oldu. Müthiş Dylan klasiği 2004 yılında ünlü müzik dergisi Rolling Stone tarafından tüm zamanların en iyi 500 şarkısı listesinde 1 numarada yer aldı.
9Bob Dylan bugüne kadar 61 albüm yaptı, 500den fazla şarkı yazdı. Şarkıları 3 bin kadar sanatçı tarafından coverlandı. Toplam 75 milyon albüm satan Dylan, bugüne kadar sayısız makaleye konu oldu, şarkı sözleri üzerine edebi analizler yapıldı, inceleme kitapları yazıldı. 2005 yılında ise ünlü yönetmen Martin Scorsese, bir Bob Dylan belgeseline imzasını attı: No Direction Home: Bob Dylan
10İlk Grammy ödülünü 1980de Gotta Serve Somebody ile alan Dylan, toplam 11 Grammy kazandı. 1991de aldığı Grammy, Yaşamboyu Başarı Ödülü idi. Dylan 2001de de Wonder Boys filmi için yaptığı Things Have Changed şarkısıyla Oscar ve Golden Globe ödüllerini eve götürdü.
11Dylanın yayınlanmış iki kitabı var: Deneysel bir kitap olan Tarantula ve şarkı sözleri çizimleri ve şiirlerinin yer aldığı Writings and Drawings by Bob Dylan. Dylan ayrıca 2004te de tüm kariyerini kaleme aldığı günlükler serisi Chronicalsı yayınladı.