Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğuyla ilgili uygulama kılavuzu

Altı ayrı tıp fakültesinden profesör doktorlar Ayşe Avcı, Nahit Motovallı
Mukaddes, Bengi Semerci, Selahattin Şenol ve Yankı Yazgan ile Doç. Dr. Eyüp
Sabri Ercan bir araya geldi, çocukluk çağının en önemli psikiyatrik
sorunlarından dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğuyla ilgili bir uygulama
kılavuzu hazırladı.Türkiye’de bugüne kadar dikkat eksikliği,
hiperaktivite bozukluğu konusunda bir uygulama kılavuzu bulunmuyordu.
Profesyoneller tanı ve tedavilerini planlarken çoğunlukla Kuzey Amerika ve
Avrupa çocuk psikiyatrisi toplulukları tarafından hazırlanan kılavuzlardan
yararlanıyordu. Genel sağlık sistemindeki farklılıklar, tedavi olanaklarının
aynı olmaması, bazı ilaçların Türkiye’de bulunmaması gibi nedenlerle söz konusu
kılavuzların uygulanması zordu veya mümkün değildi. ERKEK
ÇOCUKLARDA DAHA SIKKılavuzda yer alan bilgilere göre, tüm
dünyada çocuk ve ergenlerin yüzde 5.29’u dikkat eksikliği ve hiperaktivite
bozukluğu sorunundan etkileniyor. Erkeklerde, kızlardan yaklaşık 3 kat daha sık
görülüyor. Kızlarda kliniklere başvuru oranları da düşük. Erkekler 9 kat daha
sık başvuruyor. Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğunda kalıtımın
rolünün ciddi olduğu artık biliniyor. Birbirinden bağımsız 20 ikiz çalışmasının
sonuçlarına göre, sorunun nedenleri arasında kalıtımın rolü yüzde 76. Genetik
bilimindeki gelişmeler ışığında DRD4, DRD5 ve DAT-1 genlerinin bu sorundan
sorumlu olduğu yönünde bulgulara rastlandı. Genetiğin yanısıra, perinatal stres,
düşük doğum ağırlığı, gebelikte toksinlere maruz kalma ve kafa travması gibi
faktörlerin de payı var. YETİŞKİNLİKTE DEVAM EDEBİLİR
Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu sorunu bulunanların
yüzde 80’i ergenlik, yüzde 65’i erişkinlik döneminde aynı sorunla yaşıyor.
Ayrıca çocukluğunda dikkat eksikliği, hiperaktivite bozukluğu olanlar,
olmayanlara oranla: · Antisosyal kişilik bozukluğu ve alkol-madde kullanım
bozuklukları gibi psikiyatrik,· Kapasitenin altında okul başarısı gösterme
veya okuldan atılma gibi akademik, · Sık kazaya uğrama, kazalara neden olma,
sık boşanma, erken yaşta gebelik, düşük iş başarısı, işsizlik gibi sosyal
risklere maruz kalıyor.REKLAMLARDAKİ
ANNELERNeden güzel yemek yapmak zorundayız?Ne zaman şüphe
edilmeli?Okul öncesi dönemde gözden kaçabilirDikkat eksikliği okul
öncesi dönemde fark edilmeyebilir. Ancak bu çocukların bir kısmı ders dışı
işlerde de çabuk sıkılırlar. Zeka düzeyi iyi ve ek olarak özel öğrenme güçlüğü
olmayan çocuklar, ilkokulun 3 ve 4’üncü sınıflarına kadar derslerde sorun
yaşamayabilir. Çalışmadıkları ve dersi iyi takip etmedikleri halde notları kötü
olmayabilir. Derslerin ağırlaşmasıyla birlikte başarıda ciddi düşüşler yaşanmaya
başlanır. Tipik belirtiler· Çoğunlukla elleri
ayakları kıpır kıpırdır ve oturduğu yerde kıpırdanıp durur. · Çoğu zaman
hareket halindedir, koşuşturur durur, yükseklere tırmanır. · Dikkati konu
dışı uyaranlarla çabuk dağılır. · Zihinsel çaba gerektiren ders dinleme,
ders çalışma, okuma ve yazma görevlerinden kaçar. · Ödevlerde ve sınavlarda
dikkatsizce hatalar yapar. · Sabırsızdır, sırasını beklemekte güçlük çeker.
· Kendisiyle konuşulduğunda sanki dinlemiyormuş izlemini verir. · Sakin
ve gürültüsüz biçimde oynamakta zorluk çeker. · Verilen ödevleri yapmakta
zorlanır, bu işi tamamlamadan diğerine geçer. · Çok konuşur, sık sık
başkalarının sözünü keser ve lafa girer. · Çabuk unutur, sık eşya
kaybeder.· Çoğu zaman sonuçlarını düşünmeden tehlikeli işlere girişir.