El yıkama, enfeksiyonları önlemede çok basit ve etkili bir yol.

İki sene kadar önce, sevgili dostum Op. Dr. Hakan Duman bir sohbet esnasında, “”Biz de çamaşır yıkama fabrikası kuruyoruz”” dedi. Hendek’te modern bir tesis kuruyorlarmış. Hastane, otel ve iş yeri çamaşırlarını yıkayacaklarmış, hijyenik önlemler en üst düzeyde olacakmış. Hakan’ın böyle bir işe girişmesi hoşuma gitti. Geçen hafta Hakan, elinde kataloglar ve CD’lerle geldi. “”Sana iki sene önce bahsettiğim, bizim çamaşır yıkamanın çalışır halini gör de bak, modern dünyada işler nasıl yürüyor”” dedi. Adını, tekstil lojistik servislerinin kısaltılmışı olan TLS koymuşlar. Ben hiç otel, işyeri ve hastane çamaşırlarının hijyenik bir tesiste, nasıl yıkandığını, daha doğrusu, doğru şartlarda nasıl yıkanması gerektiğini görmemiştim.
Sunumu seyrettikçe şaşırdım kaldım. Üzüldüm de. Demek ki İstanbul’da oteller ve hastaneler, hâlâ boş yere bizim kıymetli suyumuzu kullanıyorlar, daha da kötüsü atık çamaşır sularıyla da çevre kirliliği yaratıyorlar. İstanbul’da zaten çok kısıtlı olan su, ticari açıdan da bakıldığında hem çok pahalıymış, hem de atık suya da ücret ödeniyormuş. Fabrika, Ankara İstanbul, Bursa, Edirne gibi illere hizmet verebiliyormuş. Kirli çamaşırları yerinden alıp, hijyenik şartlarda yıkayıp, paketleyip, tekrar kapıya kadar getirip, teslim ediyorlarmış. Tüm bu avantajlara ek olarak, profesyonel yıkatma, yüzde 30 daha ucuza mal oluyormuş. İstanbul’da birçok otel ve hastane çamaşırlarını kendisi yıkıyormuş.
El yıkamanın önemi
Otel, hastane gibi yerlerin çamaşırlarının hijyenik yıkanmasından bahsederken, aklıma ellerimiz geldi. Hiç düşündünüz mü, ellerimizle sabahtan akşama kadar nelere dokunuyoruz? Bugün, New York Presbyterian Hastanesi’nin bütün doktor ve çalışanları, yakalarına taktıkları hüviyetlerinde şöyle bir yazı taşıyorlar: “”Lütfen bana sorun, ellerim temiz mi?””
El yıkama, enfeksiyonların yayılmasını önlemek konusunda çok basit, ama çok etkili bir yol. Böylece kendimizi, çevremizdekileri ve yakınlarımızı hastalık, bakteri ve virüslerden koruruz. Çoğu kişi, bu hızlı dünyada el yıkamaya gerekli zamanı ayırmıyor. Oysa, sabunun ve suyun, bize zarar verebilecek bakteri ve virüsleri ellerimizden uzaklaştırabilmesi için, hem biraz zamana, hem de sürtme gibi etkilere ihtiyacı var. Görünebilecek yerlere, bu konu ilgili hatırlatmaların ve tariflerin yazılması tabii çok yararlı. Doğru şekilde el yıkamayı alışkanlık haline getirmek çok önemli ve birkaç kezden sonra buna alışılıyor.
Eğer yıkama şansınız yoksa…
Bir başka el temizleme metodu da alkol bazlı susuz temizleyicilerle elleri temizlemektir. Bunlar ovuştur-dukça uçar gider, bu nedenle kurulamaya gerek kalmaz. Burada dikkat edilmesi gereken, eğer ellerde görünen kir varsa, bunu tabii önce su ile temizlemek lazımdır. Bir çok hastanede, odalarda, koridorlarda veya tuvaletlerde duvarlara asılı bir şekilde, bu temizleyiciler bulunur.
Uygun el yıkama nasıl olmalı?
Ellerinizi ve bileklerinizi ıslattıktan sonra, sabunla iyice sabunlayın. Tırnak altlarında mikroplar çok rahat yerleştiği için, bu bölümlerin temizlenmesi çok önemlidir. Sağ elinizin beş parmağını, diğer parmaklarınızla birleştirdikten sonra, sabunlu olan sol avucunuzun içine dairesel hareketlerle sürterek, sabunun tırnak altlarına girmesini temin edin.Aynı şekilde sol elinizin tırnaklarını da sağ avucunuzda temizleyin.Sonra bir 15 – 20 saniye kadar daha avuçlarınızı, el sırtlarınızı ve bileklerinizi ovuşturarak sabunlamaya devam edin.Sabunu iyice akıtarak ellerinizi durulayın. Kağıt havluyla ellerinizi ve bileklerinizi kurulayın. Ellerinizle dokunmadan, kağıt havluyla musluğu kapatın.Musluğu kapattığınız kağıt havluyu, kapıyı açmak için de kullanabilirsiniz.
Dr. Hasan İnsel -Milliyet