En çok Egelilerin en az Karadenizlilerin saçı dökülüyor

2008 krizinin Türkiye’ye bir etkisi de saçların dökülmesi oldu. B’iota Laboratuvarları’nın yaptığı araştırmaya göre, krizin en çok hissedildiği 2009’da Türkiye’nin yüzde 43.8’i saç dökülmesi sorunu yaşarken, 2010’da bu oran 35.9’a düştü. Dermatolog Prof. Dr. Binnur Tüzün Üstün ile saç dökülmesini konuştuk. Üstün, günde 80-100 saç telinin düşmesinin saç dökülmesi olduğunu, bugün bu oranın 300 tele çıktığını söylüyor. * Bu araştırmayı neden ve kimlerle yaptınız? 2008-2010 yılları arasında toplam 1270 kişi arasında araştırmamızı gerçekleştirdik. Türkiye’yi temsilen, 12 ilden 20 ve 49 yaşları arasında deneklerimiz bize yardımcı oldu. Amacımız, saç bakım ürünlerinin kullanım oranını öğrenmek ve yaşanan küresel krizin saç dökülmesindeki etkisini saptamaktı. * Saç dökülmesi neden yaşanır? İnsanların saçlarında, basit mevsimler dökülmeler olabileceği gibi kalıcı saç dökülmeleri de birçok iç organ hastalıklarından dolayı görülebilir. Şeker ve tiroit hastalığı, B12 folik asit yetmezliği gibi hastalıklar kalıcı saç dökülmesine sebep olabilir. * Saç dökülmesi daha çok erkeklerde yaygın. Bu neden? Erkek tipi kellik diye adlandırdığımız hormonal bir durumdur, fakat, toplumumuzda erkeklik hormonunun artması sonucu dökülme olduğu söylenir… Ama ilgisi yok. Kıl köklerinin dibinde bulunan enzimler, erkeklik hormonunun saç diplerine daha sıkı bağlanmasını sağlar. Bu da saçların dökülmesine neden olur. * Saç dökülmesi ne gibi psikolojik sorunları ortaya çıkarıyor? Saç dökülmesi insanda çıplaklık, eksiklik hissi yaratıyor. Bu durum, diğer başka organlarını kaybetmiş insanlarda olduğu gibi yoksunluk hissine sebep olabilir. 2008’de, yani ekonomik krizin başladığı yıl araştırmaya katılanlarda, saç dökülmesi yaşayanların oranı yüzde 42 iken, bu oran 2009 yılında yüzde 44’e çıktı. Türkiye’nin toparlanmaya başladığı 2010 yılında ise saç dökülmesi yüzde 36’ya kadar düştü. Ruhsal sıkıntılar ve stres saç dökülmesini artıran en önemli nedenler arasında. Dökülme psikolojik sorunlar ortaya çıkardığı gibi, çeşitli ruhsal dalgalanmalar ve stres de dökülmeye sebep oluyor. Proteinsiz beslenenlerde saç dökülmesi kaçınılmaz * En çok hangi yaşta saç dökülme sorunu yaşanıyor? Özellikle 20-24 yaşları arasındaki gençlerde saç dökülme sorununa rastlanıyor. Bunun sebebi gelecek kaygısı. Özellikle üniversite öğrencilerinin ya da yeni mezun olmuş öğrencilerin gelecek belirsizliğine bağlı yaşadığı stres, saç dökülmesine sebep oluyor. * Beslenme alışkanlığının saç dökülmesi ile bir ilgisi var mı? Saç dökülmesini engelleyecek besinler nelerdir? Kesinlikle kötü beslenme saç dökülmesine sebep oluyor. Proteinsiz beslenen kişilerde saç dökülmesi görülmesi kaçınılmaz bir durum. Örneğin, 1’inci ve 2’nci Dünya Savaşı sırasında askerlerde, o dönem şartlarında yeterli miktarda alamadıkları proteine bağlı olarak kellik görülmektedir. Isırganotu, yaban mersini, üzüm çekirdeğinin içinde bulundurduğu prosiyanidinler saç dökülmesini önlemeye yardımcı olur. En çok Ege Bölgesi’nde bu sorun yaşanıyor nedeni ise sıcaklar * Küresel ısınmayla saç dökülmesi arasında herhangi bir bağ var mı? Küresel ısınma kutuplardaki ozan tabakasının incelmesiyle ultra viole ışınlarının yeryüzüne daha fazla ulaşması nedeniyle oluşuyor. Dolayısıyla, küresel ısınma nedeniyle sık değişen hava koşulları saç dökülmelerini daha da artırdı. * Saç dökülmesini en çok ve en az yaşayan bölgeler nereler? Yaptığımız araştırma sonucuna göre en çok Ege Bölgesi’nde saç dökülme sorunu saptandı. Bunun nedenlerinden biri, sahil kesimlerinde nem ve sıcakların saçları zayıflatması ve sonrasında dökülmesi… Bir diğer nedeni ise Ege Denizi tuz bakımından zengin bir denizdir. Tuz daha çok iyot açığa çıkmasına sebep oluyor, saç dökülmesini bu durum hızlandırıyor. Karadeniz bölgesi ise iyot bakımından Ege Bölgesi kadar zengin olmadığı için saç dökülme oranı daha az oluyor. Daha çok orta yaş grubu saç ekim merkezlerinden yararlanıyor * Erkekler kaç yaşında saç ekimi merkezlerinden yardım almaya başlıyor? 17 yaşından 60 yaşına kadar eski saçlarına kavuşmak isteyen herkes yardım alabiliyor. Ekonomik güçleri ve beğenilme arzusu 30-40 yaş arasında artmaya başladığı için, daha çok orta yaş diye adlandırdığımız yaş grubunun tercihi oluyor. Sonucu, saç ekim merkezlerinde çalışanların el yeteneklerine ve kullandıkları yönteme göre farklılık gösterse de son yıllarda çok başarılı saç ekimleri gerçekleşiyor. * Ekonomik gücü yüksek erkekler kellik sorununu daha mı fazla önemsiyor? Ekonomik gücü yüksek erkek, günümüzde saç dökülmesini önleyici ürün kullanmayı veya saç ektirmeyi daha çok düşünüyor. Ekonomik gücü yüksek olduğu için kişisel bakımına para harcamaktan çekinmiyor. Isırgan otu dökülmeyi azaltıyor, saçları parlatıyor Saç dökülmesini azaltan/önleyen ürünlerin içinde en çok kullanılan int(11)kiler arasında ısırgan ve mersin gibi int(11)kilerin kullanıldığını belirten Üstün, bu int(11)kilerin eski çağlardan beri reçetelerde bulunduğunu söylüyor. Prof. Dr. Binnur Tüzün Üstün, özellikle ısırgan otunun hem tazesi, hem de kuru halinin kullanıldığına dikkat çekerek, “Isırgan otu, Beta-Caroten, C ve E vitaminleri ile mineraller açısından çok zengin bir int(11)ki. Kaynamış bir litre suyun içine bir tutam ısırgan otu atıp, 4-5 dakika daha kaynatıp soğuduktan sonra suyu ile saçınızı duruladığınızda, saçınızın daha parlak olduğunu ve uzun vadede dökülmesinin daha da azalacağını göreceksiniz. Bu işlemi su yerine elma sirkesi ile yaptığınızda da kaşıntı ya da kepek problemlerinizden kurtulacaksınız” diyor.
Neslihan Gündüz/Vatan