Kalp hastalıkları ve kalp krizi tüm dünyada yaşamı tehdit eden rahatsızlıkların başında geliyor. Kalpte en sık görülen hastalıklar damar sertliğinden kaynaklanıyor olsa da; sağlıksız ve düzensiz beslenme, stres, hareketsiz yaşam, aşırı miktarda sigara ile alkol tüketimi ve yoğun fiziksel aktiviteler farklı kalp hastalıklarının ortaya çıkmasına sebep olabiliyor. Özellikle son dönemde genç yaştaki insanların kalp rahatsızlıklarına bağlı olarak yaşamlarını yitirmeleri de endişe yaratıyor.
Central Hospital’dan Kardiyoloji Uzmanı Uzm. Dr. Sinan Çoşkun Turan, kalp hastalıkları hakkında bilinmesi gerekenleri ve korunma yöntemlerini açıklıyor:
EN SIK GÖRÜLEN RAHATSIZLIK DAMAR SERTLİĞİ
Kalp hastalıkları tüm dünyada olduğu kadar ülkemizde de en önemli sağlık sorunlarının başında geliyor. Vücudumuzdaki en hayati organlarımızdan olan ve yaşam boyu durmadan çalışan kalp, hastalıklara karşı oldukça duyarlıdır. Kalp rahatsızlıkları çok çeşitli olsa da, en sık görülen rahatsızlık damar sertliğidir (ateroskleroz).
Ülkemizdeki en yaygın kalp hastalıkları; kalpte ritm bozuklukları, kalp kapağı hastalıkları (mitral kapak-aort kapak hastalıkları), aort anevrizmaları, koroner arter hastalıkları, doğuştan gelen kalp hastalıkları, kalp yetmezliği, kalp çarpıntısı, kalp krizi, kalp romatizması, kalp ağrısı, kalp spazmı, kalp sıkışması, kalp büyümesi, taşikardi (kalp hızının artması), perikard (kalbi çevreleyen zar) hastalıkları ve atriyal septal defekt (ASD) hastalıklarıdır.
SİNSİ İLERLEYEBİLİR
Kalp hastalıkları çoğunlukla hiçbir belirti vermeden de gizlice ilerleyebilir. Her kalp hastalığının farklı belirtileri vardır. Ancak en sık görülen bulgular; göğüste ağrı, çarpıntı ve yanma, nefes almada güçlük, sol kolda ağrı ve uyuşma, sırt ağrısı, karın ağrısı, bayılma, gece idrara sık çıkma, siyanoz (el-ayak parmakları ve dudaklarda mavimsi bir renk oluşması), ayak ve karın bölgesinde şişme, öksürük, çabuk yorulma ve halsiz düşmedir.
EN BÜYÜK ETKEN GENETİK GEÇİŞ
Kalp hastalıklarına sebep olabilen birçok durum vardır. Bunlardan en riskli ve engel olunamayanları genetik geçişli olanlarıdır. Ailesinde kalp krizi ya da herhangi bir kalp rahatsızlığı geçirmiş olan kişilerin kalp krizi geçirme ihtimali daha yüksektir. Aynı şekilde kalıtsal yollarla geçen kolesterol de tedavi edilmediği takdirde kalp krizine ve genç yaşta ölümlere neden olabilir.
Yapı itibariyle stresli olan kişilerde kalp hastalıkları daha fazla görülür. Ayrıca şeker hastalığı da yüksek oranda risk teşkil eder. Kalp hastalıklarının artmasına neden olan diğer faktörler ise; sağlıksız beslenme, sigara-alkol gibi zararlı alışkanlıklar, yüksek tansiyon, obezite, düzensiz bir hayat şekli, hareketsizlik ve uyku problemleridir.
KİLO ALMAYIN
Kalp sağlığını bozabilecek bazı faktörler kontrol altına alınarak sağlıklı bir yaşam sürdürülebilir. Özellikle stres yaratacak durumlardan mümkün olduğunca kaçınılmalıdır. Sigara ve alkol gibi maddeler kullanılıyorsa hemen bırakılmalıdır. Kilo almamaya özen gösterilmeli, mevcut kilonun korunmasına dikkat edilmelidir. Yağlı etler, kızartmalar, pastırma, salam, karaciğer, dalak gibi sakatatlar ve konserve ürünler asla tüketilmemelidir.
HAFTADA 1 DEFA MUTLAKA BALIK
Kırmızı et yerine tavuk veya balık eti yenmelidir. Tabi tavuk eti tüketilirken derisi gibi yağlı bölümleri çıkarılmalıdır. Balık eti içerdiği Omega 3 yağ asitleri sebebiyle kanın akışkanlığını artırıcı özelliğe sahiptir. Ve kolesterol düşürücü etkisi sayesinde kişiyi kalp-damar hastalıklarında da korur. Bu sebeple haftada 1 defa mutlaka balık yenmelidir. Ancak tüketilen balığın mevsimine uygun türden seçilmesine dikkat edilmelidir.
TEMPOLU YÜRÜYÜŞLER FAYDA SAĞLAR
Süt ve süt ürünlerinin yağsız olanları tercih edilmelidir. Ayrıca yemekler pişirilirken zeytinyağı veya mısırözü yağı kullanılmalı, aşırı tuzdan da uzak durulmalıdır. Gün içinde hiçbir öğün atlanmamalı, mevsim sebze ve meyvelerinden oluşan öğünler hazırlanmalıdır. Ekmek seçiminde ise tam tahıllı olanları tüketilmelidir. Düzenli olarak yapılan fiziksel hareketler de kalp sağlığını korumaya yardımcı olur. Bedeni çok yoracak hareketler yerine tempolu yürüyüşler yapılabilir.
GENÇLERDE HIZLA YAYILIYOR
Kalp hastalıkları ve kalp krizi genellikle ileri yaştaki kişilerde görülse de, son yıllarda gençlerde de hızla yaygınlaşmaya başladı. Özellikle son dönemde genç yaştaki insanların kalp rahatsızlıklarına bağlı olarak yaşamlarını yitirmeleri endişe yaratıyor. Sağlıksız ve düzensiz beslenme, stres, hareketsiz yaşam, aşırı miktarda sigara ile alkol tüketimi ve yoğun fiziksel aktiviteler ani kalp krizinin erken yaşlarda ortaya çıkmasına sebep olabilir. Gençlerde kalp krizine neden olabilen diğer bir etken de uyuşturucu madde kullanımıdır. Ayrıca kola, gazoz gibi asitli içecekler de kalp hızını olumsuz yönde etkileyerek kalp krizine zemin hazırlayabilir.
Kalp krizi yaşlılara nazaran gençlerde daha tehlikeli sonuçlar doğurabilir. İleri yaştaki bireylerde kalpteki ana damar tıkandığında yan damarlar devreye girerek kişinin hayatını kurtarabilir. Ancak gençlerdeki yan damarlar gelişimini henüz tamamlayamadığı için kalp krizi daha ölümcül sonuçlar doğurabilir. Kişinin hayatta kalmasını sağlayan bu damarlar ise 50 yaşından sonra gelişir.
Kalp Sağlığıyla İlgili Doğru Bilinen Yanlışlar
• Halk arasında yumurtanın kalp sağlığını olumsuz yönde etkilediği şeklinde yaygın bir inanış vardır. Oysaki yumurta tüketiminin sanıldığı gibi kalp sağlığına zararlı bir etkisi yoktur. Aşırıya kaçılmadığı sürece yumurta yenilebilir. Yumurtayı fazla tüketmek kolesterol değerlerinde yükselmeye sebep olabileceğinden dikkatli olunmalıdır.
• Kahve ve int(11)ter çikolatanın kalp ve damar sağlığı açısından faydalı olduğuna inanılır. Ancak bunu destekleyecek nitelikte bilimsel bir çalışma mevcut değildir.
• Sanılanın aksine kalp hastaları da egzersiz yapabilir. Tempolu yürüyüşler kalp hastaları için faydalıdır. Ancak bazı hastaların egzersiz testi yaptırması gerekebilir.
• Göğsün sol tarafına doğru yayılan ağrıların kalp krizine işaret ettiği sanılıyor. Ancak göğsün sağ tarafında oluşan ağrılar da kalp krizinin belirtisi olabilir. Ayrıca sadece göğüsteki değil sırttaki ağrılar da kalp krizinin göstergesi olabilir.
• Kalp hastalıklarının en önemli nedenlerinden biri de genetik geçişlerdir. Ancak ailesinde kalp hastası olmayan kişiler de sağlıksız yaşam koşulları nedeniyle kalp ve damar hastalıklarına yakalanabilir.
• Toplumumuzda grip aşısı yaptırmanın kalp hastalarına zararlı olduğu düşüncesi yaygındır. Oysaki kalp hastası olan kişilerin kış aylarında kendilerini korumaya almaları için grip aşısı olmaları gerekir.
• Bilinenin aksine kalp hastalıkları sadece erkeklerde görülmüyor. Kalp damar hastalıkları, kadınlarda da ölüm nedenleri arasında birinci sırada yer alıyor. Yani kadınlar da erkekler kadar risk altında.
• Toplumda yanlış olan inanışlardan biri de kalp ameliyatlarıyla ilgilidir. Kalp ameliyatı sonrasında yaşam koşullarının artık eskisi gibi olamayacağına inanılıyor. Hastalar ameliyat psikolojisi ile olumsuz düşüncelere kapılabiliyor. Ancak ameliyat çoğu zaman yoğun risk altındaki hastalar için konforlu ve daha sağlıklı bir yaşam için bir başlangıç oluyor.
Kaynak posta
