Bebeğin 2-3 gün geç doğması bile büyük bir avantaj sağlıyor. İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesi, Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Prof. Dr. Faruk Buyru, erken doğumun geçmişte ve günümüzde başa çıkılamayan önemli sorunlardan biri olduğunu kaydediyor. Hem yeni doğan ölüm oranlarını artırması açısından, hem de ileriye dönük çocukta görülecek bir takım problemler açısından oldukça ciddi bir sağlık problemi. Bunların bir kısmının önüne geçmek mümkün olsa da pek çoğunu engellemek mümkün olmuyor, o yüzden hem anne sağlığını, hem çocuk sağlığını yakından ilgilendiren bir problem.
Prof. Dr. Faruk Buyru erken doğumun çeşitli nedenleri olduğunu kaydediyor. Çeşitli nedenleri var. Örneğin rahimle ilgili doğumsal ya da sonradan oluşmuş problemler veya bir takım enfeksiyonlar erken doğumu tetikleyebiliyor. Bunları erkenden tespit ettiğinizde önlem alıp bir kısmını önleyebiliyorsunuz. Aileyi uyararak ya da çeşitli ilaçlar, tedavi yöntemleri kullanarak önlemek mümkün olabiliyor. Ne yazık ki büyük bir çoğunluğunu elimizdeki tedavi yöntemleri ile engellemek mümkün olmuyor. Prof. Dr. Buyru, son yıllarda yeni doğan ünitelerinin iyi çalıştını belirtiyor.
24 HAFTALIK BEBEK BİLE ARTIK YAŞIYOR
Yeni doğana verilen hizmet kalitesinin artmasından dolayı çok erken doğan bebeklerin bile yaşama şansı var. Eskiden 27-28 haftada doğanların yaşama şansı , bugün 24-25 haftalara çekilmiş durumda. Erken doğan bebeklerin uzun süre yoğun bakıma ihtiyacı olduğu ifade eden Prof. Dr. Faruk Buyru, bu durumun bir takım ekonomik problemlere de yol açtığını kaydediyor. Yeni doğan yoğun bakımı çok pahalı. Ekonomik olarak hem aileye hem devlete yoğun bir maliyet getiriyor. Her yeni doğana bir hemşire bakmak zorunda 24 saat süre ile. Beslenmesi problem, en önemlisi solunumu problem. Bebeğin yeni doğan koşullarında beslenmesini ve elektrolit dengesini düzenlemek, yakından takip etmek ve annenin emzireceği duruma kadar o koşullarda izlemek gerekiyor ki bu doğduğu haftaya göre 2 ayı 3 ayı bulabiliyor.
OKUL BAŞARISINI DA ETKİLİYOR
Prof. Dr. Faruk Buyru, erken doğan bebeklerde ileriki dönemlerde de önemli problemler yaşanabileceğini vurguluyor. İleriye dönük, bebeğin, çocuğun gelişimi ile ilgili bir takım problemlerle karşı karşıya kalma riski de bebek ne kadar erken doğduysa o kadar fazla. Örneğin görme, işitme ve zeka gelişimi ile ilgili problemler olabiliyor. Fiziksel gelişimi, hatta okul başarısı ile ilgili problemler de erken doğan bebeklerde daha sık karşımıza çıkıyor. Öncelikle erken doğumu önlemeye, doğum zamanını geciktirmeye çalışıyoruz önleyemediğimiz durumda da yenidoğan yoğun bakımı koşullarını iyileştirerek en iyi şekilde tedavi etmeye çalışıyoruz.
ERKEN DOĞUMUN EN ÖNEMLİ NEDENİ ENFEKSİYON
Prof. Dr. Faruk Buyru , erken doğumun en önemli nedeninin enfeksiyon olduğunu kaydediyor. Enfeksiyonlar, akıntı , hem su kesesinin erken açılmasına, hem de doğumun erken başlamasına neden olabiliyor. Bunları erken tespit ettiğinizde tedavi edip erken doğumu önlemek mümkün. Doğuştan gelen veya rahim ağzına yapılan müdahalelerle ortaya çıkan ‘servikal yetersizlik’ dediğimiz rahim ağzının yetersiz olması, kolayca açılabilmesi de erken doğumla ilgili diğer önemli bir neden. Bir takım gebelikler erken doğum açısından riskli gebelikler. Örneğin annenin daha önce erken doğum yapmış olması, sonraki gebelikteki erken doğum riskini artıran bir faktör. Çünkü rahim ile ilgili bir problem ya da bir takım başka faktörler erken doğumu tetikliyor. Bunun yanı sıra çoğul gebelikler ikiz üçüz gibi, bebeğin suyunun fazla olması , bebeğin iri olması gibi rahmin mekanik olarak gerginliğini artıran şeyler de erken doğum riskini artıran nedenler. Sigara içmek, kansızlık gibi nedenler de erken doğumu tetikleyebilecek diğer faktörler. Prof. Dr. Faruk Buyru, alınan bazı önlemlerle erken doğumun önüne geçmeye çalıştıklarını kaydediyor. Bazen rahim ağzına dikiş konularak , gebelik boyunca yatak istirahati önererek bunların önüne geçmeye çalışıyoruz. İlaç tedavisi uyguluyoruz ama ilaç tedavilerinin etkinliği tartışılır. Ne kadar etkili oluyor bugün bile bilmiyoruz. Yan etkileri oldukça fazla hem anne hem de yenidoğan açısından. O yüzden mümkün olduğunca doğumu geciktirmeye çalışıyoruz. Çünkü ne kadar geç doğarsa 2-3 gün bile geç doğması yeni doğan açısından bir avantaj.
Bazen de bebeğin anne karnında kalması anne veya bebek açısından risk oluşuturabiliyor. Bebeğin anne karnında büyümesi durduysa, suyu azaldıysa, annenin tansiyon yüksekliği veya başka bir hastalığı gebeliğin devamını riskli kılıyorsa erken doğum kararı verip, gebeliği sonlandırmak gerekebiliyor. Burada bebeğin doğduktan sonar yaşatılabileceği gebelik haftası bekleniyor, ama anne açısından risk oluştuğunda çok daha erken doğum kararı verilebiliyor.
