Son yılların en tartışılan sanatçılarından JAN FABRE İstanbul’da…
Eserleri uluslararası arenada ses getiren sanatçı bazı kesimler tarafından şok edici olarak nitelendirilir. Sanatçının her seferinde toplumda huzursuzluk yaratan tiyatro eserleri, seyircilerin salonu söylenerek terk etmelerine neden olmuştur. Seksenli yıllardan itibaren sanatçının en büyük ilham kaynağı olan beden, sanatçının teatral metinlerinde metaforik minyatürlerin bir derlemesi niteliğindedir. Avrupa Kültür Başkenti vesilesiyle ISTANBUL |20|10| PROJE adı altında organize edilecek olan serginin yürütücülüğünü GaleriARTİST, kuratörlüğünü ise Suela Jane Cennet yürütmektedir. Sanatçının işleri 3 Ekim’den itibaren Dolmabahçe Sarayında görülebilir.
Beyin, bedenin en seksi parçası mıdır?
Sanatçı “Beyin bedenin en seksi parçası mıdır?” çalışmasıyla beden kavramını sorguluyor. Bedenin dinamiği olan beyin, dünü bugünü ve yarını mümkün kılan bedenimizin en önemli parçası olarak gösteriliyor. Beyin ütopyalar üretebileceğimiz, rahatça düşünebileceğimiz ve ruhumuza giden yolu bulabileceğimiz bir bölge olarak karşımıza çıkıyor. Sanatçı bizleri dört harika beyin olan Steine’larla buluşturuyor. Einstein, Gertrude Stein, Wittgenstein ve Frankestein.
Jan Fabre’nin 15 dakikalık diğer bir çalışması olan videosunda sanatçı sorgu odasını andıran bir mekanda bilim adamı ekolist ve psikobiyolog Edward O. Wilson’la polis-suçlu rollerini sürekli değiştirerek güzelliğin, ahlakın, cinselliğin ve hayatın anlamını sorguluyor. Sanatçı zarif matematiğin, zıtlıkların, bilim ve sanatın nasıl aynı noktada birleştiğini gözler önüne seriyor. Spiral şeklindeki kabuğuyla konuşmayı sekteye uğratan küçük bir salyangoz bizlere sonsuzluğun matematiksel-geometrik çizimini ve eski metinlerde karşımıza çıkan kozmik işaretleri anımsatıyor. Fabre’nin dediği gibi “bugünün en iyi doktorlarının filozofları sayılan hayvanları” işaret ediyor.
1958 Belçika doğumlu olan sanatçı Anvers’de L’Academie Royale Des Beaux-Arts’da (Güzel Sanatlar Akademisi) eğitim gördükten sonra 1976 yılından itibaren performans sanatıyla ilgilenmeye başladı. Aynı zamanda ressam, heykeltıraş, koreograf ve tiyatro yönetmenliği yapan sanatçı 1980’den (Theater geschreven met een K is een kater) 2005’e (L’Histoire des larmes) kadar, tiyatro ve dansı buluşturan otuza yakın iş sahneledi.
Sanatçının en çok ses getiren eserlerinden biri 2002 yılında kraliyet ailesi tarafından açılışı yapılan Brüksel Kraliyet Sarayı’nın salonlarından biri olan “la salle des Glaces”ın tavanını bok böcekleriyle kapladığı çalışmasıdır. 27 mm. olan bu küçük kabuklar ışığı yansıtarak salonu yeşilin derinliklerinden mavinin uçsuz bucaksız derinliklerine sürüklemektedir. Aynalar ve altın duvarlarla iletişim içinde olan bu eser, çağdaş sanatı gelenekle buluşturma özelliğini taşır.
Jan Fabre teatral eserleri de dahil olmak üzere işlerini Venedik Bienali, Kassel Dokumentası, Berlin Metropolis’i, Budapeşte ve Sao Paulo’da sergilemiştir. Kişisel sergileri ise Paris Louvres Müzesi, Amsterdam Stadjelik Müzesi, Gand Sanatı Müzesi, Parto Pecci Müzesi, Hannover Kunstverein, Helsinki, Lizbon, Varsova, Basel, Frankfurt ve Münih’te açılmıştır.
